Maanzaad

Geleverd in hersluitbare zak

Toepassingen in de keuken:

Maanzaad wordt vooral gebruikt in brood of koekjes: het wordt ofwel over de bovenkant van bepaalde broden gestrooid (vooral in de Elzas en in Slavische en Germaanse landen) of in het brooddeeg verwerkt. Het wordt ook wel gemengd met andere zaden, zoals lijnzaad of sesam, en gebruikt op bepaalde aperitiefkoekjes.

De smaak van maanzaad is delicaat, vergelijkbaar met die van hazelnoot, en de kleine zaadjes knisperen vrolijk tussen de tanden! Ze kunnen ook op een meer originele manier worden gebruikt, bijvoorbeeld om zalmfilets te paneren: eerst doop je de filets in geklutst ei, rol je ze vervolgens door het maanzaad, dat als paneermeel dient. Daarna bak je de gepaneerde vis in een beetje olijfolie. De smaak is uitstekend en het kleurcontrast prachtig!

In Polen en Hongarije wordt maanzaad veel gebruikt in gebak: de zaadjes worden eerst fijn gemalen tot een soort pasta die in een dikke laag in het gebak wordt gesmeerd. Dit gebak is een soort biscuitgebak dat op een bakplaat in een dunne laag wordt gebakken, waarop vervolgens de pasta van fijngemalen zaadjes wordt gesmeerd. Daarna wordt het biscuit voorzichtig rond het maanzaad gerold, en het gebak is klaar.

Wie ben ik?

Oorsprong: Turkije

Wetenschappelijke naam: Papaver somniferum nigrum

Veelvoorkomende namen: Zwart maanzaad, slaapbol, blauw maanzaad, oliezaad

Maanzaad, kleine zaadjes met een leisteenblauwe kleur, zijn oliehoudende zaden. De plant is een eenjarige kruidachtige soort met een bloemstengel die tot 1,50 m hoog kan worden. Het behoort tot de papaverfamilie (Papaveraceae) en is oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Europa en Noord-Afrika. De "slaapbol" is vrij algemeen in Europa, waar hij groeit op dezelfde kalkhoudende bodems als klaprozen.

De term "papaver" omvat alle papaverachtigen, hoewel het verschillende soorten betreft, van de klaproos langs bermen tot de opiumbol. Het zijn allemaal planten met grote, vaak felgekleurde, solitaire bloemen, met 4 zijden satijnachtige, licht gekreukte bloemblaadjes die lijken op crêpepapier. Onder de bloemen bevinden zich grote zaadcapsules waarin de zaden zich ontwikkelen. De gedroogde stengel met deze capsules is ook decoratief in droogboeketten.

Er bestaan 2 variëteiten van "Papaver somniferum":

- De variëteit "nigrum", of zwart maanzaad, of oliezaad, met roodpaarsige bloemen, levert de zaden die wij consumeren en waar hier over wordt gesproken.

- De variëteit "album", die opium levert, heeft witte bloemen en grote gelige zaden. Bij het insnijden van de capsule onder de bloembladeren produceert de plant een wit latex genaamd opium. Dit wordt omgezet in morfine voor medisch gebruik als krachtig pijnstiller of illegaal als drug (zoals heroïne).

In diëtiek staan maanzaadjes bekend om de kwaliteit van hun olie, rijk aan vetzuren, en bekend als oliezaadolie. De zaden zijn ook rijk aan vitamine B1, lecithine, eiwitten en bevatten meer dan 50% oliezaadolie. Deze olie wordt ook als droger gebruikt in hoogwaardige verf.

De narcotische actieve stoffen van opium zijn slechts in sporen aanwezig in de zaden en hebben daarom geen invloed op hun voedselgebruik.

°°°

Kleine geschiedenis:

De oudste capsules en zaden van maanzaad ter wereld, meer dan 4000 jaar oud, daterend uit de steentijd, werden in Zwitserland gevonden.

Maanzaad zou rond de 13e eeuw voor Christus dankzij de Arabieren naar het Aziatische continent zijn gebracht.

Vertaling:

Engels: Poppy           Duits: Mohn

***